Xưa kia có một người hỏi lão trượng: “Thưa thầy, trên đời này cái gì đáng sợ nhất?”. Lão trả lời: “Dục vọng”. Người kia vẻ mặt vẫn tràn đầy nghi hoặc, ông nói tiếp: “Vậy con hãy nghe ta kể câu chuyện sau đây!”
Có một người hoảng hốt sợ hãi chạy từ trong rừng cây ra, vừa đúng lúc gặp hai người bạn tốt đang đi tản bộ bên bìa rừng. Họ hỏi: “Ông hoảng hốt như thế là vì cái gì vậy?”.
Người này nói: “Thật là đáng sợ quá, tôi đã đào thấy một đống vàng ở trong rừng”.
Hai người trong tâm không nhịn được liền nói: “Ông thật là một tên đại ngốc! Đào thấy vàng, một việc tốt như thế mà ông lại nói thật đáng sợ, thật sự tôi không thể hiểu nổi ông nữa!”.
Thế là họ lại hỏi tiếp: “Ông đào thấy vàng ở chỗ nào? Hãy nói cho chúng tôi biết đi!”
– “Thứ lợi hại như thế, các ông không sợ sao? Nó sẽ ăn thịt người đấy”.
Hai người kia tất nhiên không tin, liền đáp trả: “Chúng tôi không sợ. Ông hãy nói cho chúng tôi chỗ tìm ra nó đi”.
– “Bên dưới gốc cây đầu tiên ở phía Tây của cánh rừng này”.
Hai người bạn lập tức đi tìm địa điểm đó, quả nhiên khám phá ra đống vàng kia, một người nói với người còn lại: “Người này thật là quá ngu xuẩn! Vàng là thứ mọi người đều khao khát vậy mà trong mắt ông ta nó lại trở thành thứ ăn thịt người”.
Người kia cũng gật đầu đồng ý. Thế là hai người họ thảo luận cách để đem số vàng này về, một người trong đó nói: “Ban ngày mà mang về thì rất không an toàn, hay là để ban đêm mang về sẽ đỡ nguy hiểm hơn một chút. Tôi sẽ ở đây trông chừng, anh đi lấy một chút đồ ăn đến đây, chúng ta sẽ ăn cơm tại đây, sau đó đợi đến lúc trời tối chúng ta sẽ mang vàng về”.
Người đàn ông kia bèn làm theo cách đó, người ở lại trông vàng nghĩ: “Giá như tất cả số vàng này đều là của mình thì tốt biết bao! Đợi khi anh ta quay lại, mình sẽ dùng gậy gỗ đánh chết anh ta, thì tất cả số vàng này là của mình rồi!”.
Người đàn ông về nhà lấy cơm cũng nghĩ: “Mình trở về sẽ ăn no trước, sau đó sẽ cho một ít độc dược vào phần cơm của anh ta, anh ta chết rồi thì tất cả số vàng đó sẽ là của mình!”.
Kết quả đến lúc anh ta mang cơm trở lại rừng cây, người đàn ông kia từ phía sau tiến đến cầm cây gậy đánh chết anh ta và nói: “Bạn thân yêu của tôi, là vàng đã bức bách tôi làm thế”.
Sau đó, anh ta lấy phần cơm và bắt đầu ăn. Cũng chỉ một lát sau, anh ta cảm thấy rất khó chịu, trong bụng giống như có lửa đốt vậy, lúc đó anh ta mới biết mình bị trúng độc, lúc sắp chết anh ta đã thốt lên: “Lời người ấy nói quả là rất đúng!”.
Điều này thực sự đúng với câu ngạn ngữ: “Người chết vì tiền, chim chết vì mồi” đều là vì lòng tham gây họa. Chỉ vì một chữ tiền mà con người sẵn sàng làm hại người khác, làm thương tổn người khác, giết người hại mệnh… Điều đó chẳng phải làm việc xấu hay sao?
Những việc làm xấu ấy, tất cả đều xuất phát từ “dục vọng” của con người. Ở đây không ngoài lòng tham lam và sự ích kỷ, tham vọng muốn chiếm hữu tất cả cho bản thân mình để đánh đổi cả nhân tâm con người. Kết quả cuối cùng là gì đây, oan oan tương báo, người làm việc xấu phải nhận đúng cái kết bi thảm.
Đến phút chót, khi con người sắp từ biệt thế giới hiện tại, mới nhận ra được hành động của mình là sai lầm thì đã quá muộn màng. Vậy thì chẳng phải hai chữ “dục vọng” là quá nguy hiểm là gì?
Hóa ra cái đáng sợ nhất trên đời này chính là dục vọng của con người, dục vọng của con người càng nhiều, thì càng thấy chưa đủ, sẽ càng thấy không sung sướng vui vẻ và sẽ càng thấy phiền não.
Tiền như gông xiềng, tham lam là phần mộ, truy danh trục lợi cuối cùng cũng chỉ là công dã tràng, chỉ có loại bỏ dục vọng trong lòng, buông bỏ lòng tham, quay trở về với bản tính thật thà lương thiện, mới có thể khám phá ra rằng: “Mọi vinh hoa phú quý trong thế gian này chỉ như mây khói thoảng qua, suy cho cùng chúng đều là cát bụi”.
Mai Trà biên dịch