“Lưỡi không xương nhiều đường lắt léo. . .” là câu nói rất ư phổ thông trong mọi giới, mọi thời đại, được sử dụng, hoặc được áp dụng vào nhiều tình huống, trường hợp, nói lên những thâm độc, hoặc ít ra, hư cấu của lương tâm và lòng dạ con người.
Từ cái nôi văn minh tây phương, Aesop, một người nô lệ hiện hữu trong xã hội và văn hoá Hylạp khoảng 600 năm trước công nguyên; ông ta được biết và lưu truyền mãi về những dụ ngôn mang tính chất dạy đời; riêng trong bài nầy, không dụ ngôn nào phản ánh trung thực và ấn tượng hơn là dụ ngôn nói về cái lưỡi.
Xanthus, chủ nhân của Aesop và cũng là một hiền triết, một hôm, sai Aesop ra chợ mua món gì ngon nhất để thết đãi môn sinh. Aesop thu mua tất cả lưỡi heo, làm đủ thứ món cho Xanthus và thực khách ăn. Xanthus bực quá, mắng Aesop. Aesop ôn tồn đáp: “Thưa ngài, trên đời không có gì quí hơn, tốt hơn, vĩ đại hơn cái lưỡi. Không có lưỡi, chẳng có gì xong, cho cũng không, nhận cũng không, hay mua bán cũng chẳng được. Nhờ cái lưỡi mà nên nước nên nhà, luật lệ được lập ra. Mọi sự đều được cái lưỡi ra lệnh. Chính vì thế, trên đời không có gì vĩ đại hơn cái lưỡi.”
Lần khác, Xanthus lại sai Aesop ra chợ mua thứ gì rẻ mạt nhất, hạ cấp nhất để đãi khách–những khách mà ông không ưa, không thích, nếu không dám nói là oán ghét. Aesop lại mua toàn bộ lưỡi heo về và cũng làm các món.
Xanthus điên tiết lên, mắng Aesop một trận. Aesop lại ôn tồn thưa với chủ: “Những gì xấu xa mà không qua cái lưỡi? Cũng chính vì cái lưỡi, mà sinh ra đối nghịch, mưu toan, tranh giành, chinh chiến. Quả thực, không gì đáng ghê tỡm hơn cái lưỡi đầy gian ác.”
Ngày nay, con người cũng sống vì cái lưỡi. Khi muốn lấy lòng nhau, thiết tha yêu nhau, con người đã vận dụng mọi từ ngữ lịch sự, hay ho, thơm tho, hấp dẫn, lôi cuốn và tuyệt vời nhất để chinh phục trái tim nhau. Lấy được nhau rồi, không mấy lâu sau, khi cơm không lành, canh không ngọt, con nguời lại bỏ tiền của, mang nhau ra nơi pháp đình, vận dụng chính cái lưỡi đó, để nhục mạ, lên án, chà đạp và triệt hại nhau không chút nương tay.
Trong một phiên toà giành con chia của gần đây tại Dallas County, Texas, một người chị ruột đã khai suốt một mạch những lời đắng cay, chua chát và xót ruột nhất về cô em gái mình trong vụ kiện. Đau xót đến đỗi bà quan toà đã ra lệnh người nhân chứng phải dừng lại. Bà phán với một giọng thiết tha, chân thành: “Đủ rồi! đủ rồi! Những người nầy đã trải qua bao gian truân để đến đây, phải đương đầu với bao nghịch cảnh để sống còn, bấy nhiêu cũng quá đủ rồi!”
Sứ đồ Gia-cơ đã khuyên các tín hữu cẩn thận về lời nói như sau :” Hết thảy loài muông thú, chim chóc, sâu bọ, loài dưới biển đều trị phục được và đã bị loài người trị phục rồi; nhưng cái lưỡi, không ai trị phục được nó; ấy là một vật dữ người ta không thể hãm dẹp được: đầy dẫy những chất độc giết chết. Bởi cái lưỡi chúng ta khen ngợi Chúa, Cha chúng ta, và cũng bởi nó chúng ta rủa sả loài người, là loài tạo theo hình ảnh Đức Chúa Trời. Đồng một miệng mà ra cả sự khen ngợi và rủa sả! Hỡi anh em, không nên như vậy.(thơ tín Gia-cơ 3:7-10) , Khi Gia-cơ khuyên là “không nên như vậy” ắt hẳn ông đã cho mọi tín hữu thấy sự tàn hại của lưỡi khi nó không được giao cho Chúa trọn vẹn
ST